🍁 ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΙΛΑΡΙΩΝΟΣ ΜΟΓΛΕΝΩΝ

Στους πρόποδες του βουνού Βόρρα και σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από το χωριό Πρόμαχοι Αριδαίας βρίσκεται μία ιστορική, αν και όχι ιδιαίτερα γνωστή Μονή της Επαρχίας Αλμωπίας, η Ιερά Μονή Οσίου Ιλαρίωνος, επισκόπου Μογλενών. Η Μονή αυτή έχει ως κτήτορα και ιδρυτή της τον ίδιο τον Άγιο Ιλαρίων, ο οποίος υπήρξε ένας μεγάλος Ιεράρχης της Εκκλησίας μας του 12ου αιώνα, που έζησε και έδρασε στην περιοχή της σημερινής Αλμωπίας.

Σήμερα στον χώρο της παλαιάς Μονής υπάρχει εξωκκλήσιο προς τιμήν του Αγίου Ιλαρίωνος, το οποίο θεμελιώθηκε επί της ποιμαντορίας του αοιδίμου Μητροπολίτου Εδέσσης Πέλλης και Αλμωπίας κ.κ. Καλλίνικου και ολοκληρώθηκε επί των ημερών του μακαριστού Μητροπολίτου Εδέσσης κυρίου Χρυσοστόμου. Ακόμη, το διώροφο κτίριο που σώθηκε ως τις μέρες μας και που έχει ήδη αναστηλωθεί, πιστεύεται ότι είναι ηλικίας εκατό ως διακοσίων χρόνων. Σε αυτό προφανώς έμεναν μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα μοναχοί από τον Αρχάγγελο οι οποίοι είχαν την επιστασία των κτημάτων της Μονής. Επίσης, στον ίδιο χώρο υπάρχει θαυματουργό άγιασμα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Από προφορική παράδοση μαθαίνουμε ότι η Μονή αρχικά είχε πολυάριθμη αδελφότητα (170 μοναχούς περίπου) και πλήθος κελιών (γύρω στα εβδομήντα) μέχρι και την εποχή της Τουρκοκρατίας οπότε και η Μονή υπέστη ολοσχερής καταστροφή και έγινε και η σφαγή των μοναχών από τους Τούρκους που μπήκαν με δόλο στο μοναστήρι.

🍁ΠΙΠΕΡΙΑ
Το χωριό απέχει 3 χλμ από την Αριδαία προς τα λουτρά και μέχρι το 1998 ήταν κοινότητα και περιελάμβανε και τα μικρά χωριά Άνω Ροδωνιά και Μικροχώρι .Φέρει αυτό το όνομα από το 1923 . Πριν ονομάζονταν Μπίζιο Μαχαλάς και οι κάτοικοι του ήταν εξ ολοκλήρου Τούρκοι, αλλά μετά την Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών κατοικήθηκε από πρόσφυγες που ήρθαν από τα παράλια της Προποντίδας.
Το όνομα Πιπεριά δόθηκε στο χωριό από τους πρόσφυγες που εντυπωσιάστηκαν από τις πολλές πιπεριές που καλλιεργούσαν οι Τούρκοι.Οι κάτοικοι του χωριού ήταν εργατικοί , φιλήσυχοι και προοδευτική αλλά και με διάθεση και κέφι για γλέντι και χωρατά . Τα πρώτα χρόνια αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες αλλά πρόκοψαν και αναπτύχθηκαν .
Οι πρόσφυγες βέβαια γνωρίζοντας την τέχνη της αμπελουργίας έφεραν το 1923 τα πρώτα αμπέλια και έκτοτε η αμπελοκαλλιέργεια είναι μέχρι σήμερα μια πολύ σημαντική παραγωγή του χωριού . Ο πρώτος αμπελώνας που εγκαταστάθηκε αλλά τώρα δεν υπάρχει ήταν απέναντι από τον αγροτικό συνεταιρισμό.Άλλες καλλιέργειες στις οποίες δραστηριοποιείται το χωριό είναι τα ροδάκινα , δαμάσκηνα , κεράσια , σπαράγγια καθώς επίσης και τριφύλλια , καλαμπόκια και σιτάρι.
Ο τοπικός αγροτικός συνεταιρισμός είναι ιδιαίτερα δραστήριος και εξάγει πολλά από τα προϊόντα του , εφοδιάζει και την εσωτερική αγορά και τα προωθεί και για βιομηχανική εκμετάλλευση.
Στο χωρίο υπάρχει ένα πολύ σημαντικό ιστορικό κειμήλιο : η εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του 12ου αιώνα η οποία προέρχεται από το χωριό Γεντζέ της Πανόρμου Μ.Ασίας και μεταφέρθηκε με πολλούς κινδύνους ως εδώ από μια γενναία ελληνίδα την «Μαριοράκενα» Η εικόνα επί πολλά χρόνια ήταν θαυματουργή αλλά μετά το 1970 σίγησε. Η εικόνα αυτή βρίσκεται στην εκκλησία της Πιπεριάς την οποία έχτισαν οι κάτοικοι από το 1953 έως το 1965.Έτσι στο χωριό από τα παλιά χρόνια διοργανώνονταν το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου που ήταν το μεγαλύτερο και το πιο γνωστό σ’ όλη την περιοχή καθώς φιλοξενούσε μια εικόνα ιδιαίτερη θαυματουργή.
Άλλη επίσης αξιοσημείωτη εκδήλωση που διοργανώνεται την πρώτη Κυριακή του Νοέμβρη , από τους ίδιους φορείς το φθινόπωρο είναι η γιορτή τσίπουρου . Στο χωριό παράγεται εξαιρετικό , αγνό , παραδοσιακό τσίπουρο σε μια εποχή που η νοθεία σ’αυτό το προϊόν είναι πολύ διαδεδομένη. Σ’ αυτή τη γιορτή λοιπόν που το τσίπουρο βεβαίως ρέει άφθονο , συνοδεύεται από ποικίλους μεζέδες , γλέντι , τοπικούς χορούς , υπάρχει μεγάλη προσέλευση κόσμου από τις γύρω περιοχές και όχι μόνο .
Η Πιπεριά διαθέτει μονάδες που παράγουν τσίπουρο , γλυκά κουταλιού , μαρμελάδες , κομπόστες , τουρσιά , ζυμαρικά.
Υπάρχει επίσης και μια μονάδα στην Άνω Ροδωνιά που παράγει εξαιρετικό κρασί.

🍁Λουτρά Πόζαρ : Η Λουτρόπολη της Αλμωπίας
Κάποιοι τα παρομοιάζουν και τα συγκρίνουν με τα Ελβετικά Spa. Δεν είναι ψέματα. Ένας μοναδικός, επίγειος παράδεισος, μέσα στο κάλλος της φύσης, μας τονίζει ότι πολλοί προορισμοί στην Ελλάδα, μας είναι άγνωστοι. Ελάτε να τους ανακαλύψουμε μαζί.
Τα Λουτρά Πόζαρ (Λουτρακίου) βρίσκονται στην Επαρχία Αλμωπίας, 13χμ. βορειοδυτικά της Αριδαίας, στο νομό Πέλλας. Απλώνονται στους πρόποδες του όρους Καϊμακτσαλάν, λίγα χλμ. από τα Ελληνοσκοπιανά σύνορα. Λίγα χιλιόμετρα απο την Έδεσσα και τους καταρράκτες της αλλά και απο το ψηλότερο Ελληνικό χιονοδρομικό κέντρο – Βόρας – Καϊμάκτσαλαν. Η περιοχή είναι χτισμένη στις όχθες του θερμοποτάμου που διασχίζει την περιοχή. Τα ιαματικά, θερμά νερά, με σταθερή θερμοκρασία 37οC, αναβλύζουν εδώ και χιλιάδες χρόνια από τα βουνό, όπου δημιουργούν ένα εντυπωσιακό τοπίο βουνού και δάσους. Επισκέπτες καταφθάνουν στα Λουτρά από κάθε γωνιά της Ελλάδας είτε για να δεχθούν τις ευεργετικές ιδιότητες των ιαματικών νερών (θεραπευτικών – χαλαρωτικών), είτε για να αποδράσουν στα πανέμορφα βουνά με τις σπηλιές, είτε και τα δύο. Οι εγκαταστάσεις του όλου συγκροτήματος είναι οργανωμένες σε μια μικρή λουτρόπολη με ξενοδοχεία, πισίνες, αποδυτήρια, εστιατόρια, μπαρ, προσφέροντας κάθε δυνατή εξυπηρέτηση στον λουόμενο.